پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، قانون ملی فرانسه برای مبارزه با مواد زائد غذایی که در ماه مه ۲۰۱۳ منتشر شد، ضایعات زباله‌های مواد غذایی را اینچنین تعریف کرده است: هر ماده‌غذایی که برای مصرف انسانی در چرخه مواد غذایی دور انداخته یا فاسد می‌شود. زباله‌های غذایی نشانه‌ای از اقتصاد خطی است که سبب تخریب مستقیم و غیرمستقیم منابع (مواد خام، آب، انرژی و…) می‌شود. این شاخص بر اساس هدف‌های توسعه پایدار سازمان ملل برای افق سال ۲۰۳۰ است. پیشگیری از تولید زباله‌های غذایی از اولویت‌های مهم برنامه‌های کمیسیون اروپا در اقتصاد چرخشی است و سیاست آن کاهش ۵۰ درصدی حجم ضایعات غذایی است که به محل دفن زباله‌ها فرستاده می‌شوند.

در سال ۲۰۱۳ فرانسه پیمان ملی برای مبارزه با دور انداختن مواد غذایی را تهیه کرد و هدف آن کاهش تقاضای مواد غذایی به نصف تا سال ۲۰۲۵ بود. برای رسیدن به این هدف، یک قانون جدید (به شماره ۲۰۱۶-۱۳۸) برای مبارزه با تولید زباله‌های مواد غذایی تصویب شد. مطابق این قانون، سلسله مراتب فعالیت‌های زیر توسط تمام دست اندرکاران زنجیره مواد غذایی به شرح زیر ایجاد شد:

اول: پیشگیری از تولید زباله‌های مواد غذایی.

دوم: حصول اطمینان از عدم عرضه مواد غذایی که برای مصرف انسان مناسب است، از طریق اهدا یا تغییر شکل دادن.

سوم: استفاده از مواد غذایی زائد برای مصارف خوراک حیوانات خانگی.

چهارم: استفاده از مواد غذایی زائد برای تولید کود کمپوست کشاورزی یا تولید انرژی، به ویژه به شیوه هضم بی‌هوازی.

سطح زباله‌های مواد غذایی در ۱۰ سال گذشته ثابت مانده است. بر اساس نتایج مطالعه آژانس محیط‌زیست، مواد و انرژی فرانسه، مجموع حجم مواد غذایی از دست رفته و تلفات آن ۱۰ میلیون تن یا ۱۵۰ کیلوگرم به ازای هر نفر در سال است. هنگامی که تمام فرآورده‌های غذایی در محاسبات لحاظ شوند، سهم ضایعات مواد غذایی ۱۸ درصد از مجموع زباله‌های تولیدی است و بخشی از آن برای غذای حیوانات (کمتر از ۳میلیون تن یا کمتر از ۲۰ درصد از مجموع زباله‌ها) تخصیص داده می‌شود (شکل شماره ۱).

اگر این محصولات برای مصرف انسانی تخصیص داده شود، ارزش نظری آنها ۱۶ میلیارد یورو تخمین زده می‌شود. تمام مراحل زنجیره تأمین مواد غذایی (تولید، پردازش، توزیع و مصرف) تحت تأثیر زیان (فرصت اقتصادی از دست رفته) زباله قرار می‌گیرند. هدررفت تولید ۳۲ درصد از کل هدررفت مواد غذایی است، در حالی که ۲۱ درصد در پردازش (تولید و فرآوری)، ۱۳ درصد در مرحله توزیع و در نهایت ۳۳ درصد در مصرف خانگی، رستوران‌ها و کانتین‌ها از دست می‌رود. زباله‌های مواد غذایی در مرحله مصرف، بخش خدمات مواد غذایی (رستوران‌ها و کانتین‌ها) چهار برابر بیشتر از مصرف خانگی است.

حجم کربن مرتبط با زباله‌ها و مواد غذایی معادل ۱۵و سه‌دهم میلیون تن گاز دی‌اکسیدکربن (معادل ۲ درصد کل کشور) است. مطالعه فویسنوس، مطابق (جدول شماره ۱)، ارزیابی جهانی از ضایعات مواد غذایی در سراسر اتحادیه اروپا را ارائه می‌دهد. در مطالعه گسترده انجام شده توسط مؤسسه تحقیقاتی پژوهش ضایعات و برنامه‌ریزی روی زباله‌های مواد غذایی در بریتانیا، تخمین زده شد که در سال ۲۰۱۲، خانوارهای بریتانیایی به اندازه ۱۰۰ کیلوگرم به ازای هر نفر مواد غذایی را هدر داده‌اند.

‌

سیدحسین سجادی فر -تحلیلگر اقتصاد آب و محیط‌زیست