پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، در سال میلادی گذشته شاهد بودیم که بازار فولاد وضعیت ناخوشایندی داشت. این مساله به دلیل وضعیت اقتصادی چین بود که باعث شد بازار فولاد نتواند براساس انتظارات عمل کند. در ادامه در ۲۰۲۴ ملاحظه کردیم که نقش روسیه و ترکیه در افزایش قیمت بازار به علت افزایش تقاضا کمرنگ شد. در حالی که این دو کشور در برهه‌ای از زمان رقابت‌هایی با یکدیگر داشتند. در این دوره قیمت‌ها در بازار فولاد کاهشی شد و در ادامه چین رقابت شدیدتری را ایجاد کرد.

چین به دلیل اینکه بازار مصرف داخلی خوبی نداشت در نتیجه در سال ۲۰۲۴ به صادرات روی آورد. براساس آمار و ارقامی که تا ماه نوامبر منتشر شده و البته ماه دسامبر هم براساس همین رکورد خواهد بود، چین ۹۴/‏۱۱۰ میلیون تن صادرات فولاد داشته که از این میزان بالغ بر ۲۰ میلیون تن به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صادر شده که عدد قابل‌توجهی است. البته این آمار برای کشورهای تولیدکننده فولاد در غرب آسیا و اوراسیا نیز بسیار خطرناک است. به دلیل اینکه نه‌تنها ایران، بلکه ترکیه هم در خطر قرار می‌گیرد و در ادامه شاهد خواهیم بود که روسیه از فروش بالای چین به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نگران شده و با سهم‌خواهی از طریق ترامپ و ورود به بازار عربستان، سوءاستفاده خواهد کرد.

سیاست‌های هدفمند چین

یکی از مسائلی که همگان باور دارند این است که چین از ارائه اطلاعات واقعی امتناع می‌کند و شاهدیم که در سال ۲۰۲۴ بسیاری از اطلاعات رسمی در زمینه تولید، تولید ناخالص داخلی و صادرات را ارائه نداد که البته این مهم دستور مستقیم شی جین‌پینگ بود. او حتی بسیاری از موسسات تحلیلگر خارجی را در داخل چین از در اختیار گذاشتن اطلاعات واقعی محدود کرد. از سوی دیگر، رئیس‌جمهور چین تحلیلگران داخلی را تهدید کرد که اطلاعاتی که او خواهان آن است را انتشار دهند؛ بنابراین نباید به این اطلاعات بسنده کرد چراکه سیاست‌های چین به طور هدفمند تعریف شده‌اند اما به هر حال برای آشنایی با روند فراز و فرود بازار آمار خوبی است و نباید از آن غافل شد. این روند را چین به‌طور حتم با حضور شی جین‌پینگ ادامه خواهد داد و در ادامه با حضور دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۵ جنگ تجاری بین چین و آمریکا پررنگ‌تر خواهد شد. اتفاقی که بی‌شک به نوسانات بیشتر در بازار فولاد می‌انجامد.

در سال گذشته میلادی (۲۰۲۴) ملاحظه کردیم که عمده صادرات فولاد ترکیه فارغ از صادرات روزمره‌ای که به اروپا داشت، به اسرائیل بود. از آن طرف در بازار عربستان، روسیه با یارکشی اخیری که با ترامپ انجام داد، توانست سهمی از بازار آینده عربستان داشته باشد. در پایان سال میلادی ۲۰۲۴ شاهد تغییرات ناگهانی در سوریه هم بودیم که این مساله طبیعتاً به نفع ترکیه است؛ چراکه این کشور بازار بزرگ فولاد سوریه را در ۲۰۲۵ در اختیار خواهد گرفت و متاسفانه ایران از این بازار دور خواهد ماند.

نقش پررنگ ویتنام

در ابتدای سال ۲۰۲۴ تنش‌ها در دریا بین چین و تایوان را شاهد بودیم. آن زمان جو بایدن تهدیداتی را انجام داد و در ادامه شی جین‌پینگ هم پاسخ می‌داد. ما در ابتدای سال میلادی گذشته به این فکر بودیم که به‌طور قطع جنگی در دریا چین بین دو کشور اتفاق خواهد افتاد، اما این اتفاق ادامه نیافت و در حد یکسری تهدیدات باقی ماند. بنابراین اتفاق بزرگی را در جنوب غرب آسیا شاهد نبودیم که در بازارهای فولاد تاثیرگذار باشد. البته در این دوره ویتنام نقش خود را در تولید و صادرات فولاد پررنگ کرد و به‌طور حتم این روند را در سال ۲۰۲۵ ادامه خواهد داد. در سال ۲۰۲۴ این کشور روند تولید فولاد خود را افزایش داد و تمرکزش بر افزایش مصرف بازار داخلی بود. هند توانست مصرف سرانه فولاد را به بیش از ۱۰۰ کیلوگرم به ازای هر نفر برساند. باید بدانیم که این اعداد در سال ۲۰۱۷ حدود ۷۴ کیلوگرم بود. با توجه به جمعیت بالغ بر ۴۰۰/‏۱ میلیارد نفری هند افزایش سرانه مصرف فولاد عدد بسیار بزرگی است که باید به آن توجه کرد. در این خصوص باور دارم که هند به‌طور حتم این روند را در سال ۲۰۲۵ هم ادامه می‌دهد.

سال گذشته میلادی در اروپا نیز وضعیت فولادسازان خوب نبود. به عنوان نمونه شاهد بودیم فولادساز بزرگی از جمله تیسون کروپ کاهش تولید تدریجی را تا سال ۲۰۳۰ برنامه‌ریزی کرد. البته در برزیل وضعیت تولید فولاد و سنگ‌آهن بسیار خوب بود. همچنین شاهد بودیم که وضعیت اقتصادی آرژانتین بسیار خوب شد و با اینکه این کشور فولادساز بزرگی نیست؛ اما برای مصرف سرانه خود به برزیل وابسته شده و این وابستگی ادامه خواهد داشت و در این منطقه ما شاهد اتفاقات خوبی در سال ۲۰۲۵ خواهیم بود.
در آمریکا نیز شاهد برنامه‌ریزی جهت تملک US Steel توسط نیپون استیل ژاپن بودیم که قطعاً دونالد ترامپ این توافق را کنسل خواهد کرد. باور دارم که به‌طور حتم در دوران حضور مجدد ترامپ شاهد رشد و شکوفایی صنعت فولاد آمریکا به صورت دستوری و با اعطای امتیازات خاص خواهیم بود.

کیوان جعفری‌طهرانی-تحلیلگر ارشد بازارهای جهانی آهن و فولاد